Các trường hợp bị thu hồi “sổ đỏ” theo Luật Đất đai năm 2024

Đất đai có ảnh hưởng đến nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác như nhà ở, kinh doanh bất động sản, … vì vậy mà được sự quan tâm của đông đảo người dân. Một trong những ảnh thay đổi gần đây nhất là Luật Đất đai năm 2024 được Quốc hội ban hành ngày 18 tháng 01 năm 2024 thay thế Luật Đất đai năm 2013 và chuẩn bị có hiệu lực vào ngày 01 tháng 01 năm 2025. Theo đó, một vấn đề ảnh hưởng đến quyền lợi của các chủ thể sử dụng đất như các trường hợp bị thu hồi “sổ đỏ” trong luật mới cũng được nhiều sự chú ý.

1. Sổ đỏ là gì?

Trước tiên, “sổ đỏ” là từ ngữ thông dụng của người dân dùng để chỉ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản liên quan. Tuy nhiên, kể từ Luật Đất đai năm 2024 thì tên gọi của “sổ đỏ” có sự thay đổi, căn cứ khoản 21 Điều 3 thì sẽ được gọi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Mặc dù vậy, các loại giấy tờ khác như Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất vẫn còn hiệu lực. Vì vậy, Giấy chứng nhận đề cập trong bài viết này sẽ bao gồm tất cả các loại trên.

2. Trường hợp bị thu hồi Giấy chứng nhận

Căn cứ vào khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai năm 2024 thì Nhà nước thu hồi giấy chứng nhận đã cấp trong các trường hợp sau đây:

- Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất ghi trong Giấy chứng nhận đã cấp;

- Cấp đổi Giấy chứng nhận đã cấp;

- Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất;

- Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp giấy chứng nhận;

- Giấy chứng nhận đã cấp bị Tòa án có thẩm quyền tuyên hủy;

- Trường hợp đấu giá, giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Tòa án, cơ quan thi hành án mà người phải thi hành án không nộp giấy chứng nhận đã cấp.

Nhìn chung, so với quy định trong Luật Đất đai năm 2013 thì các trường hợp thu hồi giấy chứng nhận trong Luật Đất đai năm 2024 được quy định rõ ràng hơn, bao quát hơn.

3. Trường hợp ngoại lệ của việc thu hồi Giấy chứng nhận

Căn cứ vào khoản 4 Điều 152 Luật Đất đai năm 2024 thì cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại Điều 136 của Luật Đất đai năm 2024 không thu hồi giấy chứng nhận đã cấp trong các trường hợp quy định tại điểm d khoản 2 nếu người được cấp giấy chứng nhận đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai. Việc xử lý thiệt hại do việc cấp giấy chứng nhận tại khoản này thực hiện theo bản án, quyết định của Tòa án. Người có hành vi vi phạm bị xử lý theo quy định tại Điều 239 Xử lý đối với người có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai và Điều 240 Xử lý đối với người có hành vi vi phạm pháp luật trong quản lý đất đai khi thi hành công và quy định khác của pháp luật có liên quan. 

Ngoài ra, căn cứ vào khoản 5 Điều 152 Luật Đất đai năm 2024 thì việc thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp nếu không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai năm 2024 chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của Tòa án đã được thi hành hoặc văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án về việc thi hành bản án, quyết định theo quy định của pháp luật, trong đó có nội dung yêu cầu thu hồi giấy chứng nhận đã cấp.

4. Hậu quả pháp lý khi không việc giao nộp Giấy chứng nhận

Căn cứ vào khoản 6 Điều 152 Luật Đất đai năm 2024 trường hợp thu hồi giấy chứng nhận đã cấp theo quy định tại khoản 2 và khoản 5 Điều này mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không giao nộp giấy chứng nhận đã cấp thì cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại Điều 136 của Luật này quyết định hủy giấy chứng nhận đã cấp.

Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực vào ngày 01 tháng 01 năm 2025.

――――――――

Để được tư vấn vui lòng liên hệ:

CÔNG TY LUẬT CiLAF & PARTNERS

Address: 234 Ngô Thì Nhậm, P. An Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ

Phone: 0706.68.78.68

Mail: contact@cilaf.vn

Website: www.cilaf.vn

Hoặc inbox trực tiếp qua Fanpage

Facebook: Công ty Luật Cilaf & Partners

Link: https://www.facebook.com/cilaf.vn

Zalo OA: zalo.me/2884625428758109382